Redactie en proofreading van vertalingen

In de vorige blog legde ik je het verschil uit tussen redactie en proofreading.
Ik krijg wel eens de vraag of een vertaling ook nog redactie of proofreading nodig heeft. In deze blog vind je het antwoord.

De blogs waarover ik het in mijn vorige post over redactie en proofreading had, waren vertalingen. Een vertaling is een tekst als alle andere en moet ook op die manier geredigeerd en gecontroleerd worden. De meeste vertalers “proofreaden” hun vertalingen zelf voor ze hem insturen of laten dat door een collega doen. Zeker als een vertaling gepubliceerd of gedrukt moet worden, is dit een stap die niet overgeslagen mag worden. Het is zelfs het beste als iemand anders dan de vertaler de uiteindelijke proofreading doet, omdat een buitenstaande de tekst weer helemaal met een frisse blik bekijkt.

Als de vertaalde tekst gepubliceerd wordt, gaat het eigenlijk nog een stap verder. Soms is proofreading alleen niet voldoende. Bijvoorbeeld wanneer het een reclametekst betreft, die indruk moet maken op het doelpubliek. Je kunt twee dingen doen: Je zoekt een vertaler die ook tekstschrijver is. Deze redigeert als het ware direct zijn eigen vertaling. (Let op, hierna is een proofreader nodig). Of je laat de tekst eerst vertalen door een vertaler en dan door een redacteur of copywriter bewerken. Zowel de vertaler/tekstschrijver als de redacteur of copywriter letten op de inhoud en de stijl van de tekst en zullen met de schrijver overleggen als zij belangrijke wijzigingsvoorstellen hebben. Het is belangrijk dat vertaler / tekstschrijver en redacteur of copywriter native speakers zijn, ze hebben de taal van de uiteindelijke tekst dus als moedertaal.

Redactie en proofreading van machinevertalingen

Het komt steeds meer voor dat teksten worden vertaald met behulp van een vertaalmachine of Google Translate. Om hiervan goede, nette teksten te maken, worden die vervolgens aangeboden voor proofreading. Deze werkwijze kan echter leiden tot een tijdrovende en kostbare klus. Vaak is er namelijk van de teksten geen chocola te bakken. Een machine houdt geen rekening met inhoud, stijl, doelgroep, enz. In plaats van proofreading is hier dan juist een heel grondige redactie nodig, door een vertaler, omdat het origineel er vaak bij gepakt moet worden om de tekst te begrijpen. Er gaat heel wat tijd zitten in het uitzoekwerk en het herformuleren. Daarna moet de tekst misschien ook nog geredigeerd worden (zie vorige kopje). Eenvoudiger en goedkoper is het dan om de tekst helemaal opnieuw te laten vertalen, door een mens. Pas daarna kan de proofreader worden ingeschakeld.

Voordat je begint met een tekst is het goed om na te denken over welke service je nodig hebt. Stel jezelf de volgende vragen: Is de vertaling voor intern gebruik, of moet de vertaling gepubliceerd worden? Is de vertaler ook tekstschrijver of heb ik ook een redacteur of copywriter nodig?

De blogs van mijn opdracht waren heel goed en door een professionele vertaler vertaald en ik hoefde ze alleen te “proofreaden”. Dat scheelde de opdrachtgever een boel tijd en geld.

Wil je weten hoe het zit met redactie en proofreading van een oorspronkelijke, niet vertaalde tekst? Lees dan mijn blog redactie en proofreading deel 1.